Veel regen heeft ook voordelen
2012 was een nat jaar. Er viel bovengemiddeld veel regen en dat zorgde in het Noordhollands duingebied voor wateroverlast, vooral in aangrenzende woongebieden. Maar voor de bloemen en planten in het duin is de overvloedige regenval juist een feestje.

Voor wie in Nederland woont en niet van regen houdt, was 2012 een jaar om snel te vergeten. Ook in Noord-Holland registreerden regenmeters flinke neerslag, vooral in de laatste maanden van het jaar. 1.015 mm regen in één jaar in Wijk aan Zee, waar gemiddeld 850 mm valt. In Bergen aan Zee viel afgelopen jaar 320 mm (36%) meer dan normaal. Als er langdurig veel regen valt, raakt de bodem verzadigd en neemt deze geen water meer op, met een hoog grondwaterpeil en natte bodem als gevolg.

Natte kelders en kruipruimten
Vooral de woongebieden die aan de duinen grenzen ondervonden overlast. Kruipruimten en kelders waren natter dan normaal. Ook nu nog, terwijl de grootste regenval alweer achter ons ligt.

‘Hier zijn de effecten van overvloedige regelval nog lang merkbaar’, zegt hydroloog Sander de Haas. ‘Dat komt doordat in het gebied waar de duinen overgaan in polderlandschap, het regenwater een lange weg aflegt naar het grondwater. Meer landinwaarts wordt overtollige regenval afgevoerd door slootjes. In de duinen kan het grondwater niet zo veel kanten op. Hier ligt het als een ‘zoetwaterbel’ op het ondergrondse zoute zeewater.’

Meer water, meer bloemen en planten
Een hoog grondwaterpeil is vervelend in bewoond gebied. Maar duinvalleien zijn niet snel te nat. Integendeel: de bloemen en planten die er groeien, zijn dol op vocht.

‘Na de langdurige regenval van de afgelopen herfst en winter krijgen we een goed bloeiseizoen’, verwacht ecoloog Dick Groenendijk. ‘Bijzondere duinplanten, zoals de parnassia, verschillende soorten orchideeën, de slanke gentiaan en het duizendguldenkruid, zullen uitbundiger bloeien. En doordat deze soorten meer zaden ontwikkelen en verspreiden, zullen ze op meer plekken in het duin gaan groeien. De biodiversiteit in het duin vaart er wel bij.’

Prachtige lente en zomer in het vooruitzicht
In de plassen en vennetjes is veel water blijven staan en ook dit voorjaar houdt het duinzand nog veel vocht vast. Natuurliefhebbers moeten nog even hun regenlaarzen aantrekken als ze op pad gaan en nemen de drassige wandelpaden in de duinen voor lief. Dick Groenendijk: ‘De duinen hebben een prachtige lente en zomer voor de boeg. Met valleien vol bloemen en planten die er thuishoren.’